سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سطح جهان در سال 2018 سال بسیار خوبی را سپری کرد. به گزارش PwC و CB Insights که وضعیت سرمایه‌گذاری خطرپذیر را در سال 2018 بررسی کرده‌اند، میزان سرمایه‌گذاری جهانی در این سال با 21% افزایش نسبت به سال 2017 به رقم 207 میلیارد دلار رسید.

نمای کلی سرمایه‌گذاری خطرپذیر در جهان

با مقایسه‌ی نواحی مهم جهان می‌توان به نمای کلی سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سال گذشته پی برد. در سال 2018 میلادی، 207 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری بر روی استارتاپ‌ها در جهان انجام شد و در مجموع 14،247 معامله (10 درصد افزایش نسبت به 2017) صورت گرفت. بیش‌ترین سرمایه‌گذاری در قاره‌ی آمریکای شمالی با ارزش 102 میلیارد دلار (حدود نیمی از حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کل جهان) در 5،936 تعداد معامله و پس از آن در آسیا با 81 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری (حدود 40 درصد حجم سرمایه‌گذاری جهانی) در 5،066 معامله (42 درصد افزایش نسبت به 2017) و در اروپا با 21 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری (حدود 10 درصد حجم سرمایه‌گذاری جهانی) در 2،745 معامله انجام شد.

رشد سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سال 2018: افزایش تعداد معاملات با ارزش بیش از 100 میلیون دلار

سال 2018 رکوددار تعداد معاملات سرمایه‌گذاری خطرپذیر با ارزش بیش از 100 میلیون دلار بود، با این که تعداد کل معاملات در این سال روند کاهشی داشته است. افزایش 43 درصدی تعداد معاملات با ارزش بیش از 100 میلیون دلار نسبت به سال 2017، نشان دهنده این است که سرمایه مورد نیاز استارتاپ‌ها در سطح جهان در حال افزایش است.

نمودار بالا نشان می‌دهد حدود نیمی از معاملات با ارزش بیش از 100 میلیون دلار در سال 2018 مربوط به آمریکای شمالی بوده است. تعداد این معاملات با پیروی از روند کاهشی حجم سرمایه‌گذاری در سه ماه پایانی سال 2018 (نمودار بعدی)، در آمریکای شمالی و آسیا کاهش پیدا کرده و در اروپا ثابت مانده است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که نه تنها استارتاپ‌ها به دنبال سرمایه‌های بیش‌تر هستند، بلکه سرمایه‌گذاران مایل‌اند در رقم‌های بالاتر سرمایه‌گذاری کنند.

دلایل اصلی برای افزایش تعداد سرمایه‌گذاری‌ها با ارزش بیش از 100 میلیون دلار، ورود سرمایه‌گذاران خطرپذیر جدید (نظیر صندوق عظیم 93 میلیارد دلاریِ ژاپنی سافت‌بنک) و رشد سریع استارتاپ‌های چینی است. این صندوق‌ها که به منابع مالی زیادی دسترسی دارند، سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های تکنولوژی محور را بهترین فرصت برای کسب بازده چند صد درصدی می‌دانند و به همین سبب سرمایه‌های چند صد میلیون دلاری خود را در اختیار استارتاپ‌ها قرار می‌دهند.

کاهش سرمایه‌گذاری خطرپذیر جهانی در سه ماه پایانی 2018 به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری در آمریکا

روند سه ماهه سرمایه‌گذاری خطرپذیر جهانی در سال‌های 2017 و 2018 نشان می‌دهد که سه ماه پایانی سال 2018 با افت سرمایه‌گذاری مواجه بوده که دلیل اصلی آن، کاهش سرمایه‌گذاری در آمریکای شمالی بوده است. سرمایه‌گذاری در سه ماه سوم و چهارم در اروپا در حدود 5 میلیارد دلار و در آسیا در حدود 20 میلیارد ثابت بوده است، اما سرمایه‌گذاری آمریکای شمالی از 28.4 میلیارد دلار در سه ماه سوم به 25.7 میلیارد دلار در سه ماه پایانی 2018 کاهش پیدا کرده است.

نکته جالب در این نمودار، روند کاهشی تعداد معاملات با وجود افزایش حجم سرمایه‌گذاری است. می‌توان نتیجه‌گرفت که ارزش معاملات در حال افزایش بوده و استارتاپ‌ها به دنبال جذب سرمایه‌های بیش‌تر نسبت به گذشته هستند. با توجه به این که تعداد معاملات با ارزش بیش از 100 میلیون دلار به طور چشم‌گیری افزایش پیدا کرده، استارتاپ‌ها برای بقای خود در محیط پررقابت جذب سرمایه، باید نهایت تلاش خود را بکنند تا بیش‌ترین سرمایه ممکن را جذب کرده و از رقبای خود پیشی بگیرند.

روند سرمایه‌گذاری خطرپذیر در آمریکای شمالی، آسیا و اروپا: افزایش حجم سرمایه‌گذاری و کاهش تعداد معاملات

حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در آمریکای شمالی با 29 درصد افزایش نسبت به سال 2017 به روند رو به رشد خود ادامه داد.

سرمایه‌گذاری خطرپذیر در اروپا با 16 درصد افزایش به رقم 21 میلیارد دلار در سال 2018 رسید که 10 درصد از سرمایه‌گذاری جهانی را شامل می‌شود.

در آسیا نیز میزان سرمایه‌گذاری با 11 درصد افزایش به 81 میلیارد دلار در سال 2018 رسید. بر خلاف روند رو به کاهش تعداد معاملات در آمریکا و اروپا، تعداد معاملات انجام گرفته در آسیا پنجمین سال پیاپی رشد خود را تجربه کرد و با 42 درصد افزایش به 5،066 تعداد معامله در سال 2018 رسید.

آمریکای شمالی، پیشرو در ایجاد استارتاپ‌های تک‌شاخ (Unicorn)

برای دومین بار پیاپی، آمریکای شمالی در ایجاد استارتاپ‌های تک‌شاخ (استارتاپ‌هایی با ارزش‌گذاری بیش از 1 میلیارد دلار) از آسیا پیشی گرفت. در آمریکای شمالی تعداد 21 استارتاپ در سه ماه پایانی 2018 به استارتاپ تک‌شاخ تبدیل شدند که رکورد بیش‌ترین تعداد بوده است. شکل‌گیری استارتاپ‌های تک‌شاخ در آسیا رشد زیادی نسبت به سال 2017 داشته، اما این رشد در سه ماه آخر 2018 متوقف شد.

نمای کلی سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کشور آمریکا

سال 2018 سالی پربار برای صنعت کارآفرینی و سرمایه‌گذاری خطرپذیر آمریکا بود. تعداد معامله‌های بیش از 100 میلیون دلار موجب شد که میزان سرمایه‌گذاری خطرپذیر در این کشور به بیش‌ترین میزان از سال 2000 تاکنون برسد. با این که تعداد کل معاملات رو به کاهش بوده است، سرمایه‌گذاری سالانه‌ی آمریکا به رکورد خود نزدیک شد. استارتاپ‌های آمریکایی 99.5 میلیارد دلار سرمایه در بیش از 5،536 معامله (کم‌ترین تعداد معامله از سال 2013 تا الان) جذب کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد با این که تعداد معاملات رو به کاهش است، اما حجم سرمایه‌گذاری در هر معامله در حال افزایش بوده.

افزایش حجم سرمایه‌گذاری و کاهش تعداد معاملات نشانه‌ی این است که سرمایه‌گذاری خطرپذیر به سوی سرمایه‌گذاری بر استارتاپ‌های مراحل پایانی (Late stage) در حرکت است. همچنین سهم سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های مراحل آغازین (Early stage) در سال 2018 به 25% از کل سرمایه‌گذاری‌ها کاهش یافت؛ چرا که سرمایه‌گذاران به دنبال سرمایه‌گذاری با رقم‌های بالاتر و در نتیجه خروج‌های بزرگ‌تر و موفق‌تر از استارتاپ‌ها هستند، به همین دلیل طبیعی است که سهم استارتاپ‌های کوچک از جذب سرمایه رو به کاهش بوده است.

کاهش حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در آمریکا در سه ماه پایانی 2018

سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سه ماه پایانی سال 2018 با 3 میلیارد دلار کاهش نسبت به سه ماه سوم، به 25 میلیارد دلار رسید. تعداد معاملات نیز در ابتدای سال 2018 ابتدا روند افزایشی داشته و سپس با کاهش شدید به 1211 تعداد معامله در سه ماه پایانی سال 2018 رسید. با این حال مشاهده می‌شود که روند کلی سرمایه‌گذاری خطرپذیر سیر صعودی داشته و کل سرمایه‌گذاری در سال 2018 نسبت به سال 2017 حدود 30 درصد افزایش داشته است.

حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر در شهر سن فرانسیسکو که یکی از مهم‌ترین مناطق در حوزه کارآفرینی و سرمایه‌گذاری جسورانه آمریکا است، با 55% افزایش، از 18 میلیارد دلار در سال 2017 به 28 میلیارد دلار در سال 2018 رسید. البته در سه ماه پایانی سال 2018، میزان سرمایه‌گذاری در این شهر به نسبت سه ماه سوم سال 2018 با 17% کاهش مواجه بوده است.

افزایش ارزش سرمایه‌گذاری در مراحل مختلف جذب سرمایه‌ی استارتاپ‌ها در سال 2018

با مقایسه ارقام مربوط به سه ماه پایانی 2018 مشاهده می‌شود که ارزش معاملات جذب سرمایه‌ی استارتاپ‌ها در تمام مراحل در حال افزایش بوده است. بیش‌ترین افزایش مربوط به استارتاپ‌هایی است که در مرحله گسترش (Expansion stage) قرار دارند (25 درصد افزایش نسبت به سه ماه سوم 2018). پس از آن استارتاپ‌های مرحله بذر (Seed stage) با 23.5 درصد، استارتاپ‌های مرحله ابتدایی (Early stage) با 23 درصد و استارتاپ‌های مرحله پایانی (Late stage) با 15 درصد بیش‌ترین رشدها را داشته‌اند. این نمودار نشان می‌دهد که استارتاپ‌ها به دنبال جذب سرمایه‌های بیش‌تر، به خصوص در مرحله گسترش خود هستند.

صنعت اینترنت آمریکا، پیشرو در سرمایه‌گذاری خطرپذیر

استارتاپ‌های فعال در حوزه اینترنت با جذب سرمایه 9.1 میلیارد دلاری در سه ماه پایانی 2018 جلودار سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کشور آمریکا بوده‌اند. پس از آن نیز حوزه‌های سلامت، موبایل و مخابرات و نرم‌افزار صدر حوزه‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران خطرپذیر را تشکیل داده‌اند.

 تعداد استارتاپ‌های تک‌شاخ آمریکایی در 5 سال بیش از 400% افزایش یافته

در سال 2018 تعداد 53 استارتاپ آمریکایی که بالاترین رکورد سالانه جهان است، به ارزش‌گذاری بیش از 1 میلیارد دلار دست یافتند و در دسته‌ی استارتاپ‌های تک‌شاخ قرار گرفتند. این رشد 83 درصدی نسبت به سال 2017 موجب شد که تعداد کل استارتاپ‌های تک‌شاخ در آمریکا برای اولین بار در تاریخ به 140 عدد برسد.

افزایش 13 درصدی ادغام و تملیک استارتاپ‌های آمریکایی در سال 2018

در سال 2018 روند کاهشی تعداد ادغام و تملیک استارتاپ‌ها در کشور آمریکا پس از 4 سال متوقف شد و با 13.5 درصد افزایش نسبت به سال 2017 به 663 عدد رسید. میانه‌ی زمان سپری شده برای فرایند ادغام و تملیک نیز با اندکی افزایش نسبت به 2017 به 5.5 سال رسید.

کاهش مدت زمان عرضه اولیه استارتاپ‌های آمریکایی

میانه‌ی زمان عرضه اولیه استارتاپ‌ها در کشور آمریکا با 33 درصد کاهش در سال 2018 به 5.2 سال رسید. کاهش شدید این زمان نشان دهنده‌ی علاقه‌ی سرمایه‌گذاران برای خروج سریع‌تر است. در عین حال تعداد عرضه‌های اولیه در آمریکا نسبت به سال 2017 با 36 درصد افزایش همراه بوده است. بنابراین استارتاپ‌ها به دنبال این هستند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن به بورس وارد شوند و موفقیت بزرگی را تجربه کنند.

منبع نمودارها: PwC/CB Insights MoneyTree™ Report Q4 2018